Vorige week wilde ik de slechtvalk van ver fotograferen. Dichterbij komen kon niet omdat de tweevoeter op een meter of 50 hoog zat. Op mijn a9ii zit een digitale zoom en die wilde ik nu eens uitproberen. Je krijgt dan JPG met veel “smear”, afschuwelijk lelijk. De camera kan overigens ook in APS-C mode schieten. Dan wordt het beeld met een faktor 1,4 vergroot omdat de pixels dan geconcentreerd worden op een kleiner gedeelte van de sensor, van ongeveer 10M i.p.v. 24 M pixel. Je hebt dan wel behoud van de originele sensor signalen. Ondanks dat het beeld dan kleiner is qua omvang is er toch wel winst te behalen zoals te zien is bij de tulpen. De winst gaat relatief gezien enigszins verloren als je gaat croppen zoals bij de vlieg naar ongeveer hetzelfde aantal pixels b.v. naar 1600 (grote foto’s hieronder met links de Full Frame en rechts de APS-C equivalent) of naar 500 (in de vergelijker).

Vanuit Adobe Lightroom Classic exporteer ik de foto’s voor dit blog (en voor andere doeleinden) in JPG formaat. Hierbij gebruik ik een compressie van 95% om daarmee de grootte te beperken. Recentelijk kwam ik een aanbeveling tegen van een fotograaf die het software programma JPEGmini gebruikt. Dit programma bepaalt de compressie faktor door de kwaliteit te meten en naar beneden aan te passen als dat geen (zichtbaar) verlies van kwaliteit geeft. Ik heb het geprobeerd en het resultaat is verbluffend. Op het algoritme zit een Amerikaans en Israelisch octrooi; dat maakt het natuurlijk nog interessanter. Nu heb ik een licentie en ook meteen geintegreerd in Lightroom. In onderstaande foto’s is links de normaal geëxporteerde JPG weergegeven en rechts de JPEGmini versie. Er is geen visueel verschil te zien maar wel in bestandsgrootte:
– 612kB vs 283kB (skifoto met veel detail; 54% reductie)
– 241kB vs 204kB (narcis met vlakke achtergrond; 15% reductie)
– 1010kB vs 496kB (hert tegen struiken met veel detail; 51% reductie).

Kort voor het avondeten gingen Sam en ik nog even het park in om wat foto’s te schieten. We hadden mooi licht en Sam kon ook even wennen aan de nieuwe Tamron lens waarmee hij vrijdag een fotoshoot gaat maken. We liepen meteen de roodborst tegen het lijf en maakten allebie soortgelijke foto’s om de bokeh te testen bij tegenlicht; Sam met de Tamron 28-200 (foto’s links), ikzelf met de Sony 200-600 (foto’s rechts).

Voor het normale fotografie-bereik werk ik met de Sony 24-70mm/f4, een mooie lens die scherpe foto’s produceert en vrijwel geen kleurafwijkingen of vignettering geeft. Sinds ik ben overgestapt op de FE mount en de Sony 200-600mm/f5.6-6.3 heb aangeschaft zit er een bereikgat tussen 70 en 200mm. Eigenlijk zou ik de 70mm willen opkrikken. Sony biedt zoomlenzen in het bereik 24-105mm/f4 en 24-240mm/f3.5-6.3. De eerste is een superscherpe lens maar het bereik kan ik ook afdekken als ik in APSmode fotografeer. De tweede lens heeft een supermooi bereik maar uit alle tests blijkt het een belabberde kwaliteit te zijn wat scherpte betreft. Een zeer sterk alternatief is de Tamron 28-200mm f/2.8-5.6 Di III RXD die speciaal voor de Sony FE is gemaakt. Rond het middaguur kwam de lens binnen en tijdens de lunch heb ik even wat foto’s kunnen schieten. De lens geeft bijzonder scherpe foto’s en stelt snel scherp (op de Sony a9ii). De eerste twee foto’s zijn gemaakt vanuit dezelfde positie, eerst op 28mm en dan op 200mm. De andere twee foto’s laten de scherpte en bokeh zien op 200mm.

(foto’s overgenomen van https://contrastly.com)

Sam had gereserveerd op de golfbaan voor een 9 holes rondje. Ik ging mee als caddie. Dat was wel zo makkelijk voor de golfer. Sam sloeg maar 8 boven par wat in de volle run neerkomt op 16 boven par. Dat is supergoed. Hij verloor een aantal slagen juist bij het putten en dat kwam vooral ook door de wind. Ik had de Sony a9ii bij me en kon zo wat sluitertijden proberen in de stand met 20 beelden per seconde. Dat leverde wel een paar mooie foto’s op. Het rondje duurde bij elkaar bijna 2 uren. We sloten deze ochtend af met een gezellige lunch in het restaurant van Tespelduyn.

 


 

De mailing vandaag van natuurfotografie.nl ging over native ISO. In elke camera zit een sensor met zijn eigen gevoeligheidskarakteristiek. Bij veel licht gebruik je meestal ISO 100 maar sommige camera’s kunnen tot 50 of 64 als beginwaarde. Bij weinig licht schakel je vaak over naar hogere ISO waarden zodat je camera lichtgevoeliger wordt en je niet zo’n lange sluitertijd hoeft te gebruiken. Het nadeel hiervan is de toenemende ruis in het beeld bij hogere ISO waarden. Toch is er een leuke bijkomstigheid. De camera laat de natuurlijke (native) ISO verloop eerst zijn gang gaan maar grijpt bij een bepaalde waarde in door het sensorsignaal te versterken en ruis te onderdrukken. Die tweede start noem je de dual native ISO waarde. Als je die waarde weet, kun je dus met hogere ISO waarden vaak binnen de ruiswaarde blijven van de native ISO.
Op de website van photostophoto.net zijn deze grafieken gepubliceerd en hieronder afgebeeld voor mijn eigen camera’s. De a7iii (uitgebracht in 2018) doet het tot ISO 1600 nog steeds voortreffelijk, de a9ii (uitgebracht in 2019) ook maar doet het verhoudingsgewijs minder bij ISO 320 en 400 dan bij 1600 maar is nog steeds uitstekend tot 2000. De oudere a7s (uitgebracht in 2014) doet tot 800 en tussen 2000-3200 een uitstekende job maar tussen 1200-1600 even iets minder. Toch ben ik zeer tevreden met de a7iii en a9ii tot ISO 6400 en bij de a7s tot ISO 12800.

De hockeycub Hisalis bestaat 50 jaar en om die reden was er een gala georganiseerd. Ik werd gevraagd om foto’s te maken van de bezoekers wanneer ze binnenstromen. De organisatie had zelfs een sepciale hoek ingericht die ik als studio kon gebruiken. Naarmate de avond vorderde en er wat meer gedronken werd, werden de “modellen” steeds enthousiaster en waren sommigen de tel kwijt hoe vaak ze al op de foto waren geweest, of in welke combinatie. In ieder geval gaf het veel pret want alle gefotografeerden waren blij en een lach was bij iedereen sowieso aanwezig. Het enige waar ik op moest letten, nadat ik de camera eenmal handmatig had ingesteld: geen dichte ogen, geen schaduw en de (vaste) plek van het statief. Sam was er ook bij en ook wij gingen samen op de foto. Hij maakte nog wat foto’s van mij met andere bezoekers die ik ken van de hockey teams.
 

Vanuit de auto hadden we al hele grote paddenstoelen gespot aan de rand van het bos. We kozen een klein pad langs de brede sloot en hielden de beide honden kort om de paddenstoelen niet omver te lopen. Vooral de grote rode paddenstoel met witte stippen blijft elk jaar weer fascineren. Ze waren ook aardig uit de kluiten gewassen.

 

De herfst is nu een maand onderweg en maakt de paddenstoelen weer zichtbaar. In het bos van Warmond kom je heel veel soorten tegen. We wandelden vanmorgen mooie kleine paadjes waar de prachtige soorten te bewonderen waren.




 

Na verder experimenteren van het fenomeen “paarse autofocus” zie item 18.08.2022 – AF-S heb ik het verkrijgen er van kunnen reproduceren met de a9ii in zowel AF-S als in DMF focus mode. Normaal gesproken geeft de camera een groen vierkant in de zoeker als de focus er is (1ste plaatje). Wanneer er (nog) geen focus is is het vierkant wit (2de plaatje). Als je dan met de camera gaat bewegen en de ontspanknop half ingedrukt houdt verschijnt het paarse vierkant (3de plaatje). Het blijkt dus een waarschuwing van de camera dat het niet in staat is om de lens scherp te stellen.

Tijdens een oceaantocht in Costa Rica met dolfijnen werd ik onverwacht geconfronteerd met een “paars autofocus vierkant” in de zoeker van de nieuwe Sony a9ii. Ik bleek onbewust een verkeerde instelling te hebben geactiveerd, waarschijnlijk bij het in- of uitpakken van de rugzak. Bij onderzoek op het internet kwam ik twee forum gesprekken tegen die over hetzelfde gaan. Er was zelfs iemand die het kon reproduceren (zie foto van dit forum). Naslag van alle Sony handleidingen en navraag bij een auteur van veel fotografie boeken bracht geen verdere helderheid. Voor nu lijkt het er op dat de camera in AF-S stand (single autofocus) de focus verliest als het object niet meer in focus is terwijl de ontspanknop half ingedrukt blijft. Dat laatste is gebruikelijk bij AF-C (continue autofocus) maar ongebruikelijk bij AF-S. De kleuraanpassing van de autofocus van oranje naar paars lijkt dan wel een grapje van de software ontwikkelaar.

De flora en fauna van Costa Rica moet je met een gids bekijken, zeker als het donker is. Een gids ziet 3x zoveel en kent ook het gedrag van planten en dieren. We hadden om een gids gevraagd en toen kwam Jessy Lopez Herra. Wat een kanjer en leuke vent! We dachten meteen de jungle in te gaan maar hij koos eerst gewoon voor de tuin, luisterde en begon daarna te speuren. Binnen 10 minuten wees hij ons op kikkers en op 2 (kleine) slangen. Echt bijzonder. De kleinste slang zat verborgen waar het blad zich van de stam afzet. De tweede lag gewoon op een blad en was een giftige slang. We zagen kikkers in mooie kleuren en eentje die na het laten zien van de kleuren zich als dood hield, de ogen sloot en zich heel klein maakte (bovenste 2 foto’s). Wow! Ook zagen we spinnen, wandelende takken en sprinkhanen. Dit hadden we niet willen missen.



 

Het huis van Eliette & Mark ligt in het hart van de jungle tegen Parque Nacional Volcán Tenorio aan. Wat een prachtige omgeving voor een eerste kennismaking met Costa Rica! Onze gastvrouw- en heer zijn bijzonder hartelijk en bieden ons de tweelingwoning aan voor Annelot en Salo. Zo hebben ze hun eigen verblijf en kunnen ze ook even aan ons wennen. We kijken tegen de bananen aan, de kolibris vliegen langs het terras en de apen krijsen ons soms wakker. ‘s Ochtends komt hun lieve hond even goedemorgen zeggen en zitten we met z’n vieren aan tafel voor het ontbijt dat is voorbereid door het huis, heerlijk! ‘s Avonds kunnen we terecht bij locale restaurants waar het jonge stel ons op trakteerde. Overdag maakten we wandelingen en fotografeerden we veel. Annelot had haar camera weer terug en de eerste ochtend stonden we al om 5 uur naar de vogels te kijken, o.a. de toekan.

 




 

Vanavond gingen we de fotoshoot van gisteravond met de motor nog een keertje doen. Ik wilde meer achtergrondlijnen in de foto en dat kan alleen maar als de sluitertijd laag is. Dat geeft meteen ook de moeilijkheid aan want lijnen krijg je alleen als de camera meebeweegt met de motor. De camera is met de autofocus supersnel maar als de fotograaf met zijn beweging niet in de pas loopt met de snelheid van de passerende motor is het beeld nog steeds onscherp. Het lukte met 22 foto’s van de 258. De achtergrond laat met 1/60 sec inderdaad de lijnen zien. Deze sluitertijd is bizar laag (gisteren had ik hem op 1/200 sec) voor de snelheid waarmee de motor voor mijn neus passeert: dat is tussen de 60-80 km/u op een afstand van ongeveer 10 meter.
 

Om de proef op de som te stellen, trokken Sam en ik vanavond op de motor naar een paar locaties om een fotoshoot te maken. Het doel was om de autofocus van de α9ii uit te proberen met rijdende motor. De camera houdt sterk vast aan het autofocus object terwijl je met 20 frames per seconde foto’s wegklikt zonder blackouts. Dat laatste is de bijzondere techniek in de camera: de electronische shutter leest de sensor continue uit zonder dat het mechanische gordijn even het licht uit de zoeker wegneemt. Van de 578 geschoten foto’s hebben we er 32 geselecteerd en hier zijn een paar voor het blog.